Skarb Średzki uważany jest za jedno z najważniejszych znalezisk tego rodzaju w Europie, przede wszystkim ze względu na obecność arcydzieła średniowiecznej sztuki złotniczej: złotej korony kobiecej, niezrównanej w swej urodzie i kunszcie wykonania.

Po raz pierwszy o skarbie odnalezionym w Środzie Śląskiej świat usłyszał 8 czerwca 1985 roku, kiedy to robotnicy zatrudnieni przy pracach rozbiórkowych w obrębie Starego Miasta natrafili na poziomie piwnic na znaczną liczbę srebrnych groszy z pierwszej połowy XIV wieku przechowywanych w glinianym dzbanie, rozbitym przypadkowo przez koparkę.

Prawie trzy lata później, 24 maja 1988 roku, podczas kontynuowania prac budowlanych wydobyto wraz z fragmentami uszkodzonego ceglanego muru złote i srebrne monety oraz odłamki glinianych naczyń. Tajemniczy złoty skarb, wkrótce nazwany Skarbem Tysiąclecia, stał się natychmiast sensacją prasową.

Katalog do wystawy prezentowanej w Muzeum Narodowym we Wrocławiu w 2014 roku przedstawia najważniejsze elementy skarbu: złotą koronę należącą najprawdopodobniej do królowych czeskich, zaponę z kameą z ok. 1240 r., zawieszki z XII i XIII w., pierścienie, zapinkę i złotą taśmę dekoracyją oraz złote floreny i cekiny.